ERZURUM Teknik Üniversitesi’nden (ETÜ) mezun olduktan sonra doktorasını 2023 yılında tamamlayan Büşra Yazıcılar, tuzlanarak verimini kaybeden toprakları geri kazanabilmek için proje geliştirdi. Tuzlanan toprakları bereketlendirmeyi hedefleyen Dr. Yazıcılar’ın D vitamini uyguladığı yapay toprakta tuzlanma oranının azaldığı ve verim artışı gözlendi.
ETÜ Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nden 2012’de mezun olan Büşra Yazıcılar, 2018’de doktorasını tamamladı. ETÜ’de doktora sonrası postdoc çalışmasını sürdüren Yazıcılar, tuzlu arazileri tarıma geri kazandırmak için ‘Tuz Stresini İyileştirmek Amacıyla D Vitamini uygulanması’ projesini hazırladı. TÜBİTAK tarafından da desteklenen projesi için ETÜ Yüksek Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yaklaşık (YÜTAM) bir yıl önce çalışmaya başlayan Dr. Yazıcılar, laboratuvar ortamında yapay toprak oluşturarak ekim yaptı. Dr. Yazıcılar’ın D vitamini uyguladığı yapay toprakta tuzlanma oranının azaldığı ve verim artışı gözlendi.
Tarım topraklarında tuzlanmayı elimine etmek için D vitamininin iyileştirici etkisini kullanmayı hedeflediğini belirten Dr. Büşra Yazıcılar, “D vitamini genellikle insanlarda ve hayvanlarda kemik gelişiminde etkili. Bitkideki rolü henüz bilinmeyen D vitaminini bu alanda denemeye karar verdik. Tarımda genellikle üreticiler tuzlu ve kurak arazilerden muzdarip oluyor. Bu sorun geleceğin en önemli sıkıntısı. Biz de D vitamini uygulayarak tuzu elemine etmeye çalışarak tarlada bitki verimini ve kalitesini arttırmayı hedefledik” diye konuştu.
TÜBİTAK tarafından desteklenen projesinde laboratuvarda oluşturdukları yapay toprağa hububat, sebze ekimi yaparak çimleme işlemini gerçekleştirdiklerini anlatan Dr. Yazıcılar, D vitamini uygulamasında tuzlanma oranının azaldığını kaydetti. D vitamini uygulamasını deneme tarlalarında yapacaklarını ifade eden Dr. Yazıcılar, ekili arazilere D vitamini solüsyonu püskürteceğiz. Deneme tarlalarında başarılı olursak çiftçilerin ekonomisine katkı sağlayarak toprakların tuz oranını azaltmış olacağız” dedi.
Dr. Yazıcılar, topraktaki tuz stresini iyileştirme amacıyla D vitamini uygulanması çalışmasının 2026’da sona ereceğini bildirdi.
Haber-Kamera: Salih TEKİN/ ERZURUM,
